Maakt Big Tech ons afhankelijk?
Dit artikel verscheen origineel op CIP.nl met als titel: Rick Bouter stelt een kritische vraag aan christenen: “Maakt Big Tech ons afhankelijk? (En later op de website van Techthics)
De macht van Big Tech neemt steeds meer toe. Co-founder en voorzitter van Techthics Rick Bouter schrijft over recente, alarmerende ontwikkelingen in deze column. Waarom moeten we als christenen de rol van Big Tech niet onderschatten? Bouter legt uit waarvan we als christenen bewust moeten zijn wanneer we gebruik maken van sociale media en giganten uit de technologische industrie.
Het gevaar van Big Tech: Waarom moeten we Big Tech niet onderschatten?
Big Tech staat voor de giganten in de platform en technologie industrie. Deze Big Tech danken hun naam aan extreme getallen in zowel gebruikers als omzet. Een illustratie: China is met meer dan 1,3 miljard het grootste land ter wereld op basis van inwoners. Diverse Big Tech plaformen hadden in 2020 significant meer dan 1,3 miljard gebruikers. [1] Apple had vorige jaar een beurswaarde van 1,3 biljoen en had dus meer waarde dan het bruto binnenlands product van landen als Saudi Arabie, Nederland, Indonesië en Mexico. [2, 3] Deze illustratie geeft een klein beetje de ongekende grote van Big Tech weer.
Een aantal gedachten over waarom we Big Tech niet moeten onderschatten:
Informatie fuik: Een gevaar van Big Tech is dat we, al dan niet (on)bewust, in een informatie fuik komen wat we voor waarheid aannemen. Een waarheid die afhankelijk van jou gedrag op internet en sociale platformen anders is voor jou dan voor anderen met alle gevolgen van dien.
Privacy: Het verdien model van Big Tech (met name de sociale platformen) is voor een groot gedeelte gestoeld op advertenties. Gebruikers moeten begrijpen dat er geen gratis diensten bestaan, maar ze vaak zelf het (data) product zijn. De sociale platformen worden op hun beurt weer in de lucht gehouden door een andere groep Big Tech.
Maakbaarheidsdenken: Big Tech heet ook grote invloed op de vervagende lijn tussen echt en nep. Synthetische media, filters en deep fake technologie worden dagelijks door miljoenen mensen gebruikt om de realiteit te verbuigen en zijn met een aantal klikken in de app aangebracht en gepubliceerd. De kans is zeer aannemelijk dat u vandaag berichten of beelden heeft gezien welke ‘gemanipuleerd’ zijn. In dit kader kloppen er ook mensen aan bij klinieken, welke hun met filters bewerkte profiel foto zien en vragen of de chirurg hen kan helpen. [4]
Verslaving: Vooral social media is erop gericht om zoveel mogelijk tijd door te brengen op de platformen. Facebook heeft toegegeven dat ze bewust het dopamine systeem in onze hersenen gebruiken. Als we dopamine aanmaken geeft ons dat een fijn gevoel. Facebook zorgt ervoor dat er hoge dosis dopamine wordt aangemaakt bij het gebruik van het platform. Daarom blijven we er maar naartoe trekken. [5]
Censuur: Big Tech heeft de macht dat ze gebruikers censureren. Hierbij geldt de regel dat naast de (bijvoorbeeld opruiende ideeën) het bereik van de gebruiker/influencer belangrijk is. Een terechte vaag blijft of we blij moeten worden van Big Tech censuur of dat het indruist tegen iedere vorm van vrijheid van meningsuiting. Een andere vraag is wie bepaalt welke zaken gecensureerd worden, en onder welke criteria.
Big Tech is dus een concreet en serieus onderwerp welke voor diverse, significante gevaren zorgt. Dit onderwerp gaat iedereen die het internet gebruikt aan. Het is geen ver van ons bed show. Dit speelt vandaag, nu. Als christen moeten we, misschien wel meer dan ooit, meer dan ooit de vraag stellen: Maakt deze technologie ons afhankelijk? Gaat deze over ons heersen in plaats van dat deze ons dient.
Heb je het CIP achtergrond artikel over Big Tech al gelezen?
Waarom Trump op Twitter werd geblokkeerd. Wanneer weegt vrijheid van meningsuiting niet meer op?
Voormalig President Trump werd ten tijde van de Capitool riots 6 januari 2021 toegang tot zijn 88 miljoen volgers op Twitter ontzegd. Een unieke, historische gebeurtenis waar de macht van Big Tech een directe relatie heeft met een stukje ontwrichtte democratie. Toch moeten we oppassen dat we niet te snel roepen dat Trump zijn vrijheid van meningsuiting is afgepakt door Big Tech.
Freedom of speech versus freedom of reach
Een belangrijk aspect welke momenteel terecht veel aandacht krijgt, is die van het verschil tussen ‘freedom of speach’ versus die van ‘freedom of reach’. [6] Freedom of speech is een grondrecht, freedom of reach niet. In het geval van Trump werd zijn freedom of reach naar zijn 88 miljoen volgers ontzegd. [7, 8] Trump mocht wel degelijk zijn mening hebben alleen deze niet ventileren. Zijn grootste bereik en afzetmarkt werd door middel van het beperken van zijn kanaal keuze beperkt. De rol van Big Tech is niet te ontkennen. Dit neemt niet weg dat je als president van Amerika meer kanaal keuzes hebt dan alleen Twitter. Zo beredeneerd kun je dus niet spreken van Trump beperken in vrijheid van meningsuiting.
Daarin tegen is de discussie over freedom of reach verre van beklonken. Algoritmen van de Big Tech en andere organisaties hebben (te) veel invloed op de online ervaring en resultaten van haar gebruikers. Deze algoritmen bepalen voor een belangrijk deel wat gebruikers zien, lezen en delen. Aangezien je niet naar een persoon wijst maar naar de kern van een technologie bedrijf, naar het wezen van haar bestaan, is het complexe discussie. Dit neemt niet weg dat van diverse zijden bezinning niet uit kan blijven. Als laatste denk ik dat we net als in iedere vraagstuk niet naar een individuele partij moeten kijken maar naar het gehele spectrum. Zeker, we mogen vragen stellen aan de Big Tech partijen en hen ter verantwoording roepen. Laten we in paralel, naast het kanaal, ook de zender (voor de boodschap) en de ontvanger (voor interpretatie en overgaan tot actie) verantwoordelijkheid laten nemen. In dit kader kunnen we onszelf de vraag stellen: Heeft technologiegebruik een ontwrichtende impact op gezagsverhoudingen?
In hoeverre is overheidsregulatie of het opknippen van Big Tech een antwoord?
Sociale- en technologie platformen zijn zo groot geworden dat ze sterk monopolistische trekjes hebben gekregen. Dat de overheid ingrijpt en deze bedrijven opknipt zou het economisch speelveld eerlijker verdelen. We ontkomen er mijn inziens niet aan om overheidsregulatie als middel tegen Big Tech in te zetten. Tegelijkertijd zitten er ook grenzen aan. Bedrijven moeten nog wel competatief kunnen zijn en niet uit de markt gereguleerd worden.
Het is niet alleen de overheid welke verantwoordelijkheid moet nemen. Big Tech zelf en wij als gebruikers van deze diensten en platformen moeten dit ook. Ja, de overheid moet onderzoeken en toetsen hoe de macht van Big Tech ingeperkt kan worden door regulatie en of Big Tech op te knippen. Dit klinkt overigens makkelijk maar is uiterst complex. Ook wij als gebruiker mogen ons niet verschuilen. Juist wij, als gebruikers van deze diensten hebben hier jarenlang gebouwd aan de schaal van Big Tech. Vergeet als laatste ook niet de verantwoordelijkheid die de Big Tech zelf heeft. With great power comes great responsibility. Gelukkig zien we een steeds grotere beweging van bedrijven waar responsible tech (verantwoorde technologie) op de agenda staat. Werkt technologie hebzucht en geldzucht in de maatschappij of in mijn persoonlijk leven in de hand?
Dit artikel is onderdeel van een tweeluik columns van Rick Bouter over Big Tech. Rick Bouter is co-founder en voorzitter van Techthics. Een platform voor bezinning op technologische ontwikkelingen vanuit een christelijk perspectief. Volgende week lees je meer over de rol van christenen in het maatschappelijke debat rondom Big Tech. Wat kan jij doen in deze strijd tegen Big Tech?
Bronnen
[1] Statista
[2] Emerce
[3] The ExP Group
[4] The Guardian
[5] Linked in Travis Hawley
[6] Wired
[7] De Groene Amsterdammer
[8] Nieuwsblad (BE)